بررسي اثرات افسردگي

بررسي اثرات افسردگي

مقدمه:

از ميان اختلالات رواني شايد بتوان گفت كه افسردگي يكي از شايعترين اختلالات جوامع امروزي مي‌باشد كه انسانهاي زيادي از آن رنج مي‌برند هر انساني ممكن است در دوره اي از زندگي خود آن را تجربه كند طوري كه امروزه آن را سرماخوردگي رواني مي‌نامند . اختلالاتي كه اين بيماري در زندگي روزمره ايجاد مي‌كند بر كسي پوشيده نيست. گستره بيماري طوري مي‌باشد كه تمام حيطه هاي كاركردي شغلي ، خانوادگي و اجتماعي را مختل مي‌كند. تا اواسط قرن حاضر اطلاعات اندكي در رابطه با افسردگي در دسترس بود و تحقيقات محدودي در جهت شناسايي آن به عمل آمده بود و تبيين و توصيف آن همواره در چهارچوب پزشكي و مدل تك‌عاملي صورت مي‌گرفت. اما امروزه شاهد تغييراتي در نحوه نگرش به اين بيماري از لحاظ سبب شناسي ، سير شكل گيري و درمان آن هستيم نتيجه اين تغيرات دگرگونيهاي مختلفي بود كه عمدتاً در عرصه روان شناسي مرضي،  روان شناسي تجربي و روان شناسي شناختي پديد آمد و به دنبال همين دگرگوني ها بود كه نظريه پردازان به بررسي ابعاد اين بيماري پرداختند و مكاتب مختلف و درمان هاي متعددي شكل گرفت . از بين اين مكاتب روانشناسي شايد بتوان گفت كه مكتب شناختي پيشرفت قابل ملاحظه‌اي را در سبب شناسي و درمان اختلالات خلقي داشته است اخيراً افسردگي به عنوان يك اختلال شناختي مطرح شده است همچنين برخي از نظريه پردازان اعتقاد دارند كه بهتر است علايم مرضي افسردگي را به حساب اسنادهاي علي كه درباره حوادث زندگي توسط بيماران افسرده ارائه مي‌شود،‌ گذاشته شود. نظريه درماندگي آموخته شده يكي از نظريات نسبتاً جديدي است كه در اين زمينه به تحقيقات روان شناختي وسيعي ميدان داده است اين نظريه حوزه رفتاري ـ شناختي را به هم ربط مي‌دهد به عقيده سليگمن درماندگي آموخته شده در انسان ها مي‌تواند به صورت افسردگي تجربه شود و اين هنگامي‌است كه شخص بر اين باور باشد كه كنترلي بر مسير رويدادهاي زندگي ندارد. در همين راستا تحقيقات نشان داد كه انسان ها

در ارتباط با نتايج پاسخ هايشان داراي سبك اسنادي مي‌شوند و اين شيوه تبيين در پيش‌بيني‌هاي آنها از حوادث آتي موثر است . سليگمن و همكارانش اسنادها را در سه بعد بيروني ـ دروني، كلي ـ اختصاصي و پايدار ـ ناپايدار طبقه بندي كردند و معتقدند كه سبك اسناد چهار اصل دارد و فرض بر اين است كه براي وقوع افسردگي وجود هر چهار اصل لازم است، كه عبارتند از:

1ـ انتظار شيوع حوادث بسيار ناگوار يا انتظار وقوع حوادث بسيار مطلوب. 

2ـ ناتواني در كنترل نتايج مرتبط با اين حوادث

3ـ برخورداري از يك سبك اسنادي ناجور (نسبت دادن رويدادهاي منفي به علل دروني، پايدار و كلي و رويدادهاي مثبت به علل بيروني، ناپايدار و اختصاصي).

4ـ هر قدر اطمينان درباره حالت ناگوار مورد انتظار و غير قابل كنترل بودن رويداد بيشتر باشد نارسايي هاي شناختي، انگيزشي ، نيرومندتر خواهند بود و هر قدر رويداد غير قابل كنترل براي فرد اهميت بيشتري داشته باشد، اختلال عاطفي و كاهش عزت نفس بيشتر خواهد بود.

...

بيان مسئله

امروزه انديشمندان سبك هاي يادگيري را مترادف با سبك هاي تفكر يا سبك‌هاي شناختي مي‌دانند . معتقدند سبك هاي شناختي آن دسته از ويژگي هاي فردي را شامل مي‌شود كه در نحوة پاسخ‌دهي و عملكرد در موقعيت هاي مختلف اثر مي‌گذارد و به نوعي قالب فكري ضروري فرد را مشخص مي‌كند . اين مفهوم روان شناختي روي جنبه‌هاي دروني و شخصيت تمركز مي‌يابد سبك هاي شناختي درون همه تجارب انسان از جمله فرايندهاي شناختي ، اجتماعي و عملكرد بين فردي جاي گرفته است همچنين سبك هاي شناختي با تفاوت اساسي در انتظارات شخص از زندگي، ارتباط با يكديگر و روشي كه در حل مسائل بكار مي‌گيرد ارتباط دارد. كلب چهار الگوي شناختي تفكر را مشخص مي‌كند . همگرايي، واگرايي ،‌انطباق دهنده و جذب كنندة هر فردي در زندگي روزمره خود از يكي از اين چهار روش بيشتر استفاده مي‌كند . شكل گيري اين الگوهاي فكري در هر فردي بستگي كامل به نحوه تجارب فردي او در زمان رشدش دارد. هنگامي‌كه محيط كودكي فرد سرشار از محرك هاي مختلف باشد، فرد هر روزه براي مقابله با آن‌ها احتياج به ارزيابي هاي مختلف دارد. اين فرد بايد اطلاعات زيادي را از محيط بگيرد و محيط هم اطلاعات زيادي از او مي‌خواهد بنابراين اين گونه محيط فرد را وامي‌دارد كه بيشتر رويدادها را مورد تجسس قرار دهد و جنبه هاي مختلف يك پديده را ببيند . اين افراد به نسبت كساني كه در يك محيط كم محركي زندگي كرده اند به آشكارا داراي تفاوت در الگوي فكري خودشان مي‌شوند فردي كه تجارب زيادي داشته به تدريج داراي يك الگوي فكري واگرا مي‌شود فرد ياد مي‌گيرد كه حوادث را از جنبه ها و موقعيت هاي مختلف مورد بررسي قرار دهد. و به جاي قانع شدن به يك علت به چندين علت در مورد يك رويداد بينديشد پس چنين فردي دامنه فعاليت هاي خودش را گسترش مي‌دهد. رويدادهاي مختلفي را تجربه مي‌كند سعي مي‌كند با همه آنها كنارآيد و ازهر كدام استفاده هاي خاص خودش را ببرد.

...

فصل دوم

گستره نظري موضوع و سوابق تحقيق

مقدمه:

انسان از بدو تولد در كنش متقابل با محيط مي‌باشد كه اين كنش داراي يك سري درون داد و برون داد مي‌باشد و حاصل اين درون دادها و برون دادها شكل‌گيري شناخت ها و يا سبك هاي مختلف تفكر در او مي‌باشد. بنابراين به گفته انديشمندان زندگي يك تعامل خلاق است كه بدون وقفه بين جاندار و محيط زندگي او جريان مي‌يابد. . نوزاد انسان به تدريج ياد مي‌گيرد كه براي بقاي خود بايد يك سري تغييرات را در محيط اطرافش ايجاد كند، يك سري قوانين و بديهات زندگي را بپذيرد و بتواند از اين بديهات، ‌قوانين  تازه تري را براي بقا مطلوب‌تر خود درست كند. بنابراين فرد براي سازگار كردن خود با محيط از يك سو واقعيات هاي بيروني را در ساخت هاي شناختي خود جذب مي‌كند و از سوي ديگر ساخت هاي شناختي خود را براي فشارهاي محيط تغير مي‌دهد و به تدريج سبك هاي  تفكر مختلفي در او شكل مي‌گيرد. هر فردي بر اساس سبك خود ياد مي‌گيرد، ارزيابي مي‌كند و برداشت‌هاي مختلفي از حوادث مي‌كند و اعتقادات و نگرش هاي مختلفي نسبت به خود و جهان آينده پيدا مي‌كند و به نوعي به يك قالب فكري دست پيدا مي‌كند. پس انسان هر چه تجربه اش فراوان تر باشد دامنه يادگيري‌هايش نيز مي‌تواند بيشتر باشد.‌ آدمي‌با رشد خود دامنه تجربه اش را افزايش مي‌دهد و با  يادگيري‌هاي قبلي رويداد هاي زندگي اش را تبين و علت يابي مي‌كند و بر اساس اين تبيين خود به پاسخ دهي دست مي‌زند اما هميشه تجربه هاي انساني از نوع تجربه‌هاي خوشايند نيستند. انسان در فرايند تحول خود به رويدادها و حوادثي بر مي‌خورد كه او را نا‌اميد و درمانده مي‌كنند. رويداد هاي كه فرد فكر مي‌كند در كنترل او نيستند و نمي‌تواند در حذف و تعديل آنها كار ‌كند و در هر صورت به دليل ناتواني هايش دوباره رخ خواهند داد. پس در چنين مواقعي فرد منفعل و نااميد مي‌شود، ديگر سعي نمي‌كند رويدادهاي جديدي تجربه كند و به نوعي نا اميد و افسرده مي‌شود. و فكر مي‌كند كه تمام حوادث آتي زندگي اش نيز ديگر در كنترل او نيستند و پاسخ هاي كه او به متغيرهاي محيطي مي‌دهد مستقل از رفتار او هستند. اين تجارب و شكست ها اگر به طور مكرر رخ دهد، منجر به كاهش انگيزه در فرد مي‌شود و در نهايت  به افسردگي فرد منجر مي‌شود.

====================

فهرست مطالب

مقدمه:

بيان مسئله.

اهميت و ضرورت تحقيق.

اهداف طرح.

سوالها و فرضيات تحقيق.

تعريف نظري متغير ها

تعريف عملياتي متغيرها

فصل دوم

گستره نظري موضوع و سوابق تحقيق.

مقدمه:

سبك هاي تفكر:

سبك هاي شناختي  تفكر.

سبكهاي همگرا، واگرا، جذب كننده و انطباق يابنده

افسردگي.

تاريخچه افسردگي:

تعريف افسردگي.

برخي از تعاريف عمده افسردگي.

ميزان بروز شيوع افسردگي.

سن  و افسردگي:

جنسيت و افسردگي :

طبقه اجتماعي:

طبقه بندي افسردگي بر اساس DSM – IV-TR..

ملاك هاي تشخيصي DSM-IV-TR براي افسردگي:

سبب شناسي افسردگي.

الگوهاي زيست شناختي افسردگي.

ديدگاه روان تحليل گري:‌

عوامل رواني ـ اجتماعي.

نظريه يادگيري..

تبيينهاي شناختي.

درماندگي آموخته شده

كشف آزمايشي درماندگي آموخته شده:

نقايص مدل اوليه درماندگي آموخته شده:

مدل تجديد نظر شده درماندگي آموخته شده

ايا تبيين هاي علي شرط كافي يا عامل خطرزا افسردگي است؟

تبين هاي علي و سبك تبين: سازه هاي فرضي.

سبك تبين در مقابل واقعيت:‌

شكل گيري و تكامل سبك تبيين :‌

سوابق پژوهشي طرح در خارج از كشور :

سوابق پژوهشي طرح در داخل كشور

خلاصه و نتيجه گيري..

فصل سوم

روش تحقيق.

نوع طرح:

جامعه آماري و نمونه آماري..

روش نمونه گيري:

روش اجرا پژوهش:

طرح تحقيق.

معرفي پرسشنامه:

روش اجرا

روش نمره گذاري..

پرسشنامه سبك هاي شناختي كلب..

معرفي پرسشنامه.

پايايي.

اعتبار:

روش نمره گذاري..

پرسشنامه سبك اسناد (ASQ)

معرفي پرسشنامه.

روش اجراء:‌

اعتبار :‌

ـ روش جمع آروي اطلاعات:

ـ روش تجزيه و تحليل آماري:

منابع.