مبحث ايراد و آثار آن بر دادرسي  در آيين دادرسي مدني

ايراد و آثار آن بر دادرسي

فصل اول – كليات............................ 4

بخش اول – مقدمه............................ 4

بخش دوم – تعريف ايراد و انواع آن........... 6

بند اول – ايراد چيست....................... 6

بند دوم – انواع ايراد...................... 8

بند سوم – تفكيك ايراد از دفاع ماهوي........ 11

بخش سوم – احكام كلي راجع به ايرادات........ 12

بند اول – چه كسي مي تواند ايراد را مطرح نمايد   13

بند دوم – ايراد در كداميك از مقاطع و مراحل دادرسي قابل طرح است....16

بند سوم – آثار طرح ايراد................... 19

بند چهارم – اثر پذيرش و رد ايراد........... 21

فصل دوم – انواع ايرادات و احكام مربوطه..... 23

بخش اول – مقدمه............................ 23

بخش دوم – ايراد عدم صلاحيت.................. 25

بخش سوم – ايراد عدم صلاحيت ذاتي............. 38

بخش چهارم – ايراد عدم صلاحيت نسبي........... 43

بخش پنجم – ايراد عدم صلاحيت شخصي............ 51

بخش ششم – ايراد امر مطروحه................. 54

بخش هفتم – ايراد دعواي مرتبط............... 59

بخش هشتم – ايراد عدم اهليت................. 63

بخش نهم – ايراد عدم توجه دعوا.............. 67

بخش دهم – ايراد عدم سمت.................... 71

بخش يازدهم – ايراد امر مختومه.............. 76

بخش دوازدهم – ايراد عدم اثر قانوني دعوا.... 81

بخش سيزدهم – ايراد عدم مشروعيت............. 84

بخش چهاردهم – ايراد عدم جزميت.............. 87

بخش پانزدهم – ايراد عدم ذي نفعي............ 90

بخش شانزدهم – ايراد مرور زمان.............. 94

بخش هفدهم – ايراد رد دادرس................. 97

بخش هيجدهم – ايراد عدم رعايت شرايط قانوني دادخواست  101

بند اول – لزوم پرداخت هزينه دادرسي......... 102

بند دوم – لزوم الصاق تمبر اوراق پيوست دادخواست  103

بند سوم – لزوم برابر با اصل كردن اوراق پيوست دادخواست........105

بند چهارم – لزوم الصاق تمبر وكالتي بر روي وكالتنامه هاي وكلاي دادگستري.........106

بند پنجم – ساير نواقص مربوط به دادخواست.... 107

بخش نوزدهم – ايراد تفكيك دعوا.............. 107

بخش بيستم – ايراد اناطه.................... 109     

بخش بيست و يكم – اعتراض (ايراد) به بهاي خواسته  112

بخش بيست و دوم – ساير ايرادات.............. 129

بخش بيست و سوم – نتيجه 130

======================= بخشهايي از متن:

بسمه تعالي

فصل اول - كليات

بخش اول – مقدمه

مبحث ايرادات از مهمترين مباحث آيين دادرسي مدني است كه فصل مستقل و مواد متعددي از قانون آيين دادرسي مدني سابق و فعلي در خصوص آن تدوين گرديده است. اين مبحث در محاكم و دادگاههاي دادگستري و ساير مراجع قضايي و اداري نيز داراي جايگاه ويژه اي است و همواره مورد توجه قضات، وكلاي دادگستري و اصحاب دعوا بوده است. همچنين علماي حقوق نيز در تقريرات و تأليفات خود به طور مرتب فصلي براي اين موضوع تخصيص داده اند و در واحدهاي درسي دانشكده هاي حقوق و در ضمن درس آيين دادرسي مدني نيز مورد تدريس قرار گرفته است.

با اين حال و عليرغم اينكه اين موضوع مرتباً در تمامي جنبه هاي علمي و عملي حقوق مورد توجه حقوقدانان قرار داشته، باز هم پرداختن به اين مبحث و مسايل آن و يافتن پاسخي مناسب براي مسائل وابهامات مربوطه بسيار لازم و ضروري مي نمايد زيرا:

اولاً – قوانين مربوط به ايراد از آغاز تدوين تا كنون دستخوش تغييرات متعددي قرار داشته و بديهي است كه پاسخ بسياري از ابهامات را از طريق بررسي تاريخي موضوع مي‌توان حاصل نمود. ضمناً اين موضوع تا كنون بطور مستقل و دقيق موردتوجه قرار نگرفته است و تحقيق در خصوص آن ضروري به نظر مي رسد. بعلاوه در سالهاي اخير نيز، قواعد مربوط به ايرادات به شكل جدي تري مورد اصلاح و بازنگري قرار گرفته اند و با سيستم دادگاههاي عمومي هماهنگ شده اند و خود اين امر نيز بررسي تطبيقي قانون سابق و فعلي را ضروري مي نماياند. از طرف ديگر، تعدادي از ايرادات و احكام و قواعد مربوط به آنها در قانون آيين دادرسي مدني به شكل پراكنده تدوين شده اند و در نتيجه دستيابي به كليه ايرادات براي حقوقدانان قدري مشكل است. بنابراين جمع آوري و تدوين آنها در يك مجموعه مي تواند مفيد و منشأ آثار علمي و عملي قرار گيرد.

...

بخش سوم - احكام كلي راجع به ايرادات:

پس از شناخت و تعريف ايراد و تفكيك آن از دفاعيات ماهوي، نوبت آن است كه احكام كلي ايرادات را مورد بررسي قرار دهيم. ابتدائاً ذكر اين نكته ضروري است كه در قوانين جديد و فعلي، بيش از ده مورد از انواع ايرادات برشمرده شده اند كه بعضاً داراي آثار و احكام متفاوتي مي باشند، اما در هر حال به لحاظ ماهيت يكسان آنها، داراي احكام كلي و مشتركي نيز مي باشند كه اين احكام با توجه به قانون سابق و قانون جديد بررسي خواهند شد. بديهي است كه احكام، شرايط و آثر هر يك از انواع ايرادات به طور جداگانه در فصل مربوطه مورد توجه و تدقيق قرار خواهند گرفت. با توجه به اين مقدمه، احكام كلي ايرادات را در چهار بند ذيل مورد بررسي قرار مي دهيم:

بند اول - چه كسي مي تواند ايراد را مطرح نمايد.

بند دوم - ايراد در كداميك از مقاطع و مراحل دادرسي قابل طرح است؟

بند سوم - آثار طرح ايراد چيست؟

اول - آثار طرح ايراد در جلسه اول دادرسي

دوم - آثار طرح ايراد بعد از جلسه اول دادرسي

بند چهارم - آثار پذيرش يا رد ايراد چيست؟

بند اول - چه كسي مي تواند ايراد را مطرح نمايد؟

منظور از سؤال فوق اين است كه كداميك از اصحاب دعوا و يا قاضي رسيدگي كننده به دعوا، حق طرح ايراد را دارا مي باشند. صدر ماده 84 قانون آيين دادرسي مدني به نحوي تدوين گرديده كه به نظر مي رسد، طرح ايراد صرفاً توسط خوانده امكانپذير است. اما بايد گفت كه اين امر اساساً مورد نظر قانونگذار نبوده بلكه طرح نمودن ايراد در برخي از موارد توسط خوانده و يا قاضي محكمه نيز امكانپذير است، ليكن با توجه به اينكه ايراد به طور معمول توسط خوانده طرح مي گردد و اساساً واجد و دربرگيرنده يك نوع دفاع مهم از سوي خوانده مي باشد، لذا قانونگذار نيز با در نظر گرفتن وجه غالب اقدام به تدوين و تصويب قانون نموده است. در هر حال جهت روشن تر شدن موضوع، امكان طرح ايراد توسط خواهان، خوانده و قاضي بررسي مي گردد.

اول - طرح ايراد توسط خوانده:

در اولين نگاه و مطالعه قوانين مربوطه، خوانده به عنوان اولين و صالحترين مرجع در يك دادرسي جهت طرح ايراد به نظر مي رسد و حتي ممكن است تصور شود كه طرح ايراد صرفاً از حقوق خوانده مي باشد زيرا آنچه در نظر اول از بررسي ايراد به ذهن متبادر مي گردد اين است كه طرح كردن ايراد متضمن يك نوع دفاع مي باشد و از آنجائيكه «دفاع» به طور معمول از سوي خوانده ارائه مي گردد، بنابر اين طرح ايراد نيز مختص خوانده بوده و ساير اشخاص حق طرح ايراد را ندارند. نگارش قديم و جديد قانون آيين دادرسي مدني نيز اين موضوع را به نحوي تأييد مي نمايد، در ماده 197 از عبارت «مدعي عليه» و در ماده 84 عبارت «خوانده» قيد گرديده است و به نظر مي رسد كه قانونگذار طرح ايراد را صرفاً در صلاحيت خوانده قرار داده است. در هر حال اگر چه همانگونه كه در مباحث بعدي خواهيم ديد، طرح ايراد توسط ساير مراجع نيز امكانپذير است، اما بايد به اين نكته توجه داشت كه طرح اكثر و غالب ايرادات صرفاً توسط خوانده موضوعيت مي يابد و طرح آنها توسط قاضي و خواهان اساساً منتفي است. شايد همين وجه غالب ايراد مي باشد كه باعث گرديده اكثر حقوقدانان آن را به عنوان يك نوع دفاع از سوي خوانده قلمداد نمايند....

...